İŞLETME BAKIM PROGRAMLARI – 1

İşletme bakımından sorumlu personel, iş planlaması, koruyucu bakımların düzenlenmesi, geçmiş bakım ve onarım bilgilerinin depolanması ve analizi, yedek parça yönetimi, satınalma planlaması, ölçüm değerlerinin değerlendirilmesi ve trendi doğrultusundaki çalışmaları bilgi sistemleri ve teknolojilerinden faydalanarak yapmalıdırlar.  

Bu tür bilgi sistemlerine İşletme Bakım Programları adı verilir. 

Geçmişteki bakım-onarım işlerinin bilgileri, hangi ekipmanların en maliyetli onarımları gerektirdiği, hangi makinanın son kaç yılda ne kadar işçilik ve ne kadar malzeme maliyeti çıkardığı, bakım türleri bazında maliyetler, bütçelere göre bakım maliyetleri, hangi makinanın son kaç ay önce hangi parçalarının değiştiği, hangi parçanın ortalama stoklama maliyeti, malzeme bazında satınalma giderleri, hangi malzemenin son kaç  yıldaki satın alma fiyatlarının değişim oranı, stokta uzun süre hareket görmeyen bakım-onarım malzemeleri, yapılması gereken koruyucu bakımlar ve periyodları, istenen bazda bakım-onarım maliyetleri gibi bilgiler ve daha bir çoğu, İşletme Bakım Programları aracılığı ile elde edilebilir.  

Bir işletmede en az maliyetle en iyi bakımın yapılması, optimum koruyucu bakım düzeyinin bulunması ile mümkündür. 

Optimum koruyucu bakım düzeyinin bulunması iyi bir bakım planlamasına, iyi bir bakım planlaması ise yapılması gereken işlerin, yedek parça durumunun, işgücü yeterliliğinin ve işletmenin uygunluğunun bilinmesine bağlıdır. 

Yapılması gereken koruyucu bakımları sıra atlanmadan takip edilmesi, makina performansına dayalı ölçüm değerlerinin doğru değerlendirilmesi, iş emirleri bazında planlama yapılabilmesi, plansız işlerin doğru yapılması, eksik ve atıl yedek parça durumunun doğru değerlendirilmesi, eksik ve atıl işgücünün tarihler bazında doğru değerlendirilmesi ve işgücünün hızlı bir şekilde revize edilebilmesi, iyi bir bakım planlamasının ana  unsurlarıdır. 

İşletme bakımı programlarındaki modüller genellikle aşağıdaki gibi öngörülebilir: 

1. Tesis kayıtları 

Tesis ekipmanları, yedek parçalar, ekipman ağaç yapıları, zamana ve değere bağlı koruyucu bakımlar, ağaç yapısı içerisinde departmanlar, departmanlar bazında bütçeler, bakım personeli, bakımcı tipleri ve adam/saat giderleri, bakımlar bazında sarfiyatlar gibi bilgilerden oluşur.  

2. Aktif kayıtları 

Tesis kayıtlarına ek bilgileri içerir, işletmedeki ekipmanların satınalınması, amortismanı ve hareketlerini takip eder.  

3. İş kontrol 

Yapılmakta olan, yapılmış işleri inceleyen, iş planlamasını yapan modüldür. İş emri açma, kapatma, kesinleştirme, iş gücü kullanımı, koruyucu bakımlar, analizler gibi fonksiyonlardan oluşur. 

4. Envanter kontrol 

Tüm stok hareketlerinin ayrıntılı olarak tanımlanması, uygulanması, satınalma planlaması ve satınalma emirlerinin verilmesi, standart-ortalama ve gerçek-planlanan maliyetlerin bulunması, değişik analizler, eldeki işlere ve siparişe tahsis edilmiş stok miktarları, barkod desteği, satınalmaların istenen para birimine çevirilmesi, tedarikçi firmalara ait bilgilerden oluşur.  

5. Makina performansına dayalı bakım 

Makina parkından alınan ölçüm değerlerine (vibrasyon, basınç, sayaç vb.) ve trendine göre, kritik parametreleri göz öüne alarak gelecek bakımları planlar. 

6. Revizyon planlama 

Kritik zaman analizi yaparak, yapılacak işlerin Gantt Chart’ını çıkarır. 

7. Kataloglama (sınıflandırma) 

Çok karışık yedek parça stokları olan işletmelerde, stokların isimlendirme ve kodlama sistemini kullanarak, sınıflandırılmasını sağlar.

Devam edecek… 

Memet Özkan 

memeto@hotmail.com

Not: Bu yazıda Mainpac İşletme Bakımı Bilgi ve Yönetim Programı hakkındaki bilgilerden yararlanılmıştır.