Danismend.com işletme, yönetim, müşteri ilişkileri, satış-pazarlama, markalaşma ve insan kaynakları yönetimi hakkında bilgiler…
En çarpıcı uygulamasını bilgisayar sektöründe gördüğümüz, lojistik iyileştirme yöntemlerinin birinden bahsetmek istiyorum. Bu sektörde usd bazında satış fiyatlarında sürekli bir gerileme olduğundan, her yıl süreçlerde iyileştirme yapmak zorunluluk halini almaktadır. Bilgisayar sektöründe başarı ile uygulanan geciktirme projesi daha sonra birçok sanayi dalında da kullanılır hale gelmiştir.
Konunun ana felsefesi son montajı, son imalatı, paketlemeyi müşteriye en yakın yerde yapmaktır. Bu suretle değişik değişik paketlenmiş malzemelerin nakliyeleri yerine toptan bir ara mamul sevkiyatı olmaktadır. Ayrıca müşteriye yakın konumda olunduğu için klasik yönteme göre çok daha az bir stok maliyeti ile istenen mamullerin müşteriye ulaştırılması süresi radikal şekilde kısalmaktadır.
Konu ile ilgili Bilgisayar, otomotiv ve kimya sektöründen örnekler vermeye çalışacağım.
Bilgisayar sektörünün uzun zamandır kullandığı bu yöntemden önce ana üretici firmalar (PC leri çok yüksek fiyatlardan aldığımız dönemler) müşterilerin ihtiyacı olan bilgisayarları mağazalarına koyarlar ve bunları satarlardı.O sıralarda hangi modele daha çok talep varsa o modelden daha çok stok bulundurulur ve müşteriye yok satılmazdı. Rekabetin artması, fiyatların düşmesi ile yeni yöntemler aranmaya başlandı. Buna göre bilgisayarı oluşturan ana standart parçalar topluca kullanıcılara yakın bölge depolarına gönderildi ve burada son montajları ve paketlemeleri yine müşterinin taleplerine göre gerçekleştirildi. Bunun bir adım ötesinde ise kullanılacak parçalar için ana üreticilere sipariş verilmesi ve mal çekişleri büyük bayiler tarafından gerçekleştirildi. Montajlar yapıldıktan sonra da son kalite kontrol online olarak merkeze bağlanarak gerçekleştirildi. Günümüzde bu sistem bilgisayar sektöründe yoğun olarak kullanılmaktadır. Hatta o kadar ilerlemiş firmalar vardır ki, hiçbir üretimi kendisi yapmamakta sadece piyasaya yerleştirdiği markasını satmaktadır. Bizler kullanıcı olarak sonuçta firma kurumsal kimliğini yansıtan paketlerle bilgisayarlarımızı almaktayız fakat oluşturan parçalar başka başka yerlerden toparlanıp gelmektedir.
Otomotiv alanında da geciktirme yöntemi kullanım alanları fazladır. En basit örneğiyle, bir otomobil tamponu ithal edilecektir. Bu tamponu bitmiş ürün olarak gözümüzün önüne getirelim, bir konteynere ya da tıra çok sınırlı sayıda sığdırabiliriz. Bir de bu tamponu oluşturan üç parçanın ve iki bağlantı noktasının demonte olarak geldiğini düşünelim. Nakliye sırasında bir avantaj elde edebileceğimizi rahatlıkla söyleyebiliriz. Gelen demonte tampon uygun şartlar sağlanarak bir lojistik firması tarafından belirtilecek standartlarda monte edilerek kullanıcıya ulaştırılabilir. Örneğimizi bir şaft olarak düşünelim.Yüzlerce çeşit şaftın arasında önemli ayırıcılardan biri şaftın boyudur. Şaftın boyunun sabit olduğunu düşünürsek ürün çeşidinin düştüğünü göreceğiz. Şaftların kalınlıkları itibarı ile ve bir uçlarının kaynatılıp diğer uçlarının açık bırakıldığı halde müşteriye (örneğin Avrupa’ya ) sevk edildiğini düşünelim. Müşteriden bir talep geldi ve siparişe göre bu kalınlıktaki şafttan şu uzunlukta istendi. Firmanın yapması gereken sadece şaftın boyunu istenen ölçüde kesmek ve diğer ucunu kaynatmaktır. Bu yöntemde de stok maliyetlerinin dramatik olarak azaldığı ve müşteriye mal tedarik sürelerinin önceki sistemle kıyas edilemeyecek ölçüde düştüğü görülecektir.
Son örnek sektürümüz ise kimya. Örneğimiz boya olsun. Şu anki uygulamada boya bir fabrikada üretiliyor, paketleme ve paletleme işleminden sonra müşterilere ya da bayi depolarına sevkiyatı gerçekleştiriliyor. Geciktirmeye uyarladığımızda görülen uygulamalarda, boyayı oluşturan renk karışımları tanker ile müşteri yakınlarında tanklara boşaltılmakta ve paketleme, işlemleri buralarda müşteri renk taleplerine göre yapılmaktadır. Burada en büyük kazanç olarak parsiyel kara nakliyesinden kaçınmak, (ölçek ekonomisi) müşteri taleplerine daha kısa sürede yanıt vermek, talepteki dalgalanmalara elde son mamül stoku ile yakalanmamak ya da yok satmamak söylenebilir.
Sonuç olarak; postponement yani geciktirme, yurtdışında uygulamasına sık rastlanan, örneklerinin kolaylıkla çoğaltılabileceği hemen her sektör için uygulanabilecek bir yöntemdir.
Gürcan Çelik
