İŞ DÜNYASINI NELER BEKLİYOR?
2007 yılından bu yana periyodik olarak yayınladığımız İŞ DÜNYASINI NELER BEKLİYOR? adlı raporumuzda, küresel bazda hangi konularda, hangi coğrafyalarda, hangi sektörlerde, hangi mesleklerde yakın gelecekte nelerin olması bekleniyor, yakın geleceğe nasıl hazırlanmalıyız, nelerden kaçınmalıyız vb. konular hakkında özet bilgiler verilmektedir.
Her kademeden yöneticilerin, girişimcilerin ve iş insanlarının, akademisyenlerin, danışmanların ve araştırmacıların işine yarayabileceğini düşündüğümüz bu raporu, yerli ve yabancı basını, haber ajanslarını, yerel ve küresel şirketlerin, Sanayi ve Ticaret Odaları’nın, Bakanlık’ların ve iş dünyası sivil toplum kuruluşlarının yayınladıkları araştırma ve inceleme raporlarını kesintisiz ve detaylı bir şekilde tarayarak oluşturuyoruz.
Araştırma raporlarımızdan, proje hibe desteklerinden, eğitim duyurularımızdan ve kurumsal haberlerimizden haberdar olmak isteyen okurlarımızın ozkandanismanlik@gmail.com adresine boş bir e-posta göndermeleri yeterlidir.
Çalışmalarınızda destek olması dileğiyle bilgilerinize sunarız
İŞ DÜNYASINI NELER BEKLİYOR? SAYI 43 (EKİM 2025)
ÇEVRE
Orman yangınları giderek daha ölümcül ve maliyetli hale geliyor. 1980’den bu yana en fazla zarara yol açan 200 yangının %43’ü son 10 yılda meydana geldi. (iklimhaber.org)
Ormanların kullanıma açılması yangınlara göre daha büyük bir alanı yok ediyor. Ormanlık alanlar için izin verilen sektörlerin başında enerji ve maden geliyor. (iklimhaber.org)
Uluslararası araştırma grubu World Weather Attribution’ın yeni çalışmasında iklim değişikliğinin, sıcak hava dalgalarını yüzde 30 daha şiddetli hâle getirdiğinin altı çiziliyor. (t24.com)
Yeni bir araştırmaya göre, Atlantik Okyanusu akıntılarının çökmesi, hava koşullarının altüst olması ve Avrupa'yı derin dondurucuya sürüklemesi gibi kabus senaryoları bu yüzyılda pek olası görünmüyor. (tr.euronews.com)
Avrupa Çevre Ajansı’nın “Avrupa’da Çevre ve İklim 2025: Direnç, Refah ve Sürdürülebilirlik İçin Bilgilendirme” başlıklı raporuna göre, Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerine ulaşabilmek için enerji, gıda, ulaşım ve inşaat gibi yüksek etki alanlarında köklü dönüşümler yapılması gerekiyor. (isoyesilblog.com)
Yeni bir araştırma küresel ısınmaya neden olan karbon emisyonlarının yarısının yalnızca 36 fosil yakıt şirketinden kaynaklandığını ortaya koydu (Suudi Aramco, Coal India, ExxonMobil, Shell vd.). (tr.euronews.com)
Son yıllarda Avrupa genelinde sınır inşa etme çılgınlığı (tel örgüler) yaşanıyor. Bu durumun, nüfus büyüklüğünü ve biyolojik çeşitliliği önemli ölçüde azalttığı ve habitat kaybıyla birlikte dünya çapında türlerin yok olmasının birincil nedeni olduğu gösterilmiştir. (tr.euronews.com)
Afrika’nın doğu kıyılarında sekizinci kıtanın ortaya çıkabileceği ve yeni bir okyanusun da oluşabileceği konuşuluyor! Bilim insanları, Etiyopya çölünde keşfedilen 56 kilometre uzunluğundaki dev bir çatlağın her yıl 6-7 mm genişlediğini ve bunun Somali ve Nubian levhalarının birbirinden ayrılmasıyla gerçekleştiğini söylüyor. (anlatilaninotesi.com.tr)
İKLİM
İklim riskleri veri ve analiz şirketi XDI Systems tarafından hazırlanan “Küresel Veri Merkezi Fiziksel İklim Riski ve Uyum 2025” raporuna göre 2050 yılına gelindiğinde New Jersey, Hamburg, Şanghay, Tokyo, Hong Kong, Moskova, Bangkok ve Hovestaden’da bulunan veri merkezleri, en yüksek risk altında olacak 20 bölge arasında yer alıyor. (isoyesilblog.com)
Nature Sustainability dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, iklim değişikliğinin bedelini en çok gençler ödeyecek. Bu durum, özellikle adaptasyon kapasitesi düşük topluluklar için büyük bir tehdit anlamına geliyor. (isoyesilblog.com)
Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Ekonomik Komisyonu ve Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu’nun yeni yayımladıkları rapora göre, iklim değişikliği, 2030 yılına kadar Latin Amerika ve Karayipler’de en az 5,9 milyon çocuk ve genci yoksulluğa itebilir. (iklimhaber.org)
Yeni bir araştırma, iklim değişikliği farkındalığı arttıkça iklim değişikliği anksiyetesinin de yükseldiğini; iklim değişikliği anksiyetesi arttıkça sağlık anksiyetesinin de artış gösterdiğini ortaya koydu. (ekoiq.com)
Dünya Ekonomik Forumu ve Boston Consulting Group iş birliğiyle hazırlanan “İklim Değişikliğinin Sağlık Üzerindeki Etkilerine Karşı Ekonomik Dayanıklılık Oluşturmak” raporuna göre, gerekli önlemler alınmazsa 2050’ye kadar 14,5 milyondan fazla ölüm ve küresel ekonomide 12,5 trilyon dolarlık kayıp yaşanması öngörülüyor. Rapora göre en kırılgan sektörler: gıda ve tarım, yapılı çevre, sağlık hizmetleri ve sigorta. (isoyesilblog.com)
Allianz Trade’in Sektör Atlası 2025 Raporu’na göre nüfus artışı ile tarım ve gıda ürünlerine talep artsa da iklim şokları, yüksek girdi maliyetleri, korumacılık ve göç politikalarının sektördeki dalgalanmalara neden olduğuna dikkat çekiliyor. (iklimhaber.org)
İklim uyumuna yönelik çözümler şirketlere büyük fırsatlar sunuyor. Singapur merkezli GIC Bain & Company iş birliğiyle hazırlanan bir rapor, bu kriz karşısında “iklim uyumu” çözümlerinin yalnızca hayatta kalmak için değil, aynı zamanda büyük ölçekli yatırım fırsatları yaratmak için de kritik olduğuna dikkat çekiyor. (isoyesilblog.com)
Zengin ülkeler iklim krizini fırsata çeviriyor. İklim finansmanının gidişatını araştıran yeni bir rapora göre, Küresel Güney’e sağlanan iklim finansmanının üçte ikisi kredilerden oluşurken, bu finansmanı veren zengin ülkeler böylece kâr elde ediyor. (iklimhaber.org)
'Isı adası' etkisi: Avrupa şehirleri yaşanmaz hale mi gelecek? Portekiz'deki NOVA Ulusal Halk Sağlığı Okulu tarafından yapılan bir çalışmada, sıcak hava dalgası günlerinde hastane başvurularının başlangıç seviyesine göre yüzde 18,9 oranında arttığı ve bunun da sağlık sistemlerini zorladığı tespit edildi. (tr.euronews.com)
Daha sıcak bir dünya yaşlanmayı hızlandırıyor. Yeni yayınlanan bir araştırmaya göre aşırı sıcak hava dalgalarına maruz kalmak yaşlanma hızınızı artırabilir. (forbes.com.tr)
Güneş giderek daha aktif hale geliyor, NASA nedenini bilmiyor. Bilim insanları, 2019’da sona eren önceki Güneş döngüsünün ardından yeni döngünün de aynı şekilde zayıf olacağını öngörmüştü. Ancak bu tahminler tutmadı. Güneş Döngüsü 25, NASA ve ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi’nin beklentilerinin aksine çok daha güçlü başladı. (trthaber.com)
Petrol devlerinin emisyonları ile ölümcül sıcak hava dalgaları ilk kez doğrudan ilişkilendirildi. Buna göre, 14 büyük şirketin herhangi birinin emisyonları, tek başına, aksi takdirde neredeyse imkansız olacak 50’den fazla sıcak hava dalgasına neden olabilecek seviyede. (iklimhaber.org)
Antarktika ozon deliğinin iyileştiği doğrulandı: 10 yıl içinde tamamen kaybolabilir. 197 ülke tarafından imzalanan Montreal Protokolü kapsamında, ozon tabakasını incelten malzemelerin kademeli olarak yasaklanmasına karar verilmişti. (indyturk.com)
Ozon tabakasının onarılması gezegenin daha sıcak olmasına neden oluyor. Bilim insanları ozon tabakasının onarımı sonucunda ozonun Dünya’yı beklenenden %40 daha fazla ısıttığını ortaya koydu. (iklimhaber.org)
Antarktika suları daha tuzlu hale geliyor ve bu, dünyanın iklimini dönüştürebilir. Southampton Üniversitesinden bir araştırma ekibinin analizleri, 50° güney enleminin altındaki yüzey sularının daha tuzlu hale geldiğini açıkça ortaya koydu. (isoyesilblog.com)
Buzulların erimesi ekonomileri olumsuz etkiliyor. CDP verilerine göre, sadece buzul erimesinden kaynaklanan su risklerinin şirketlere maliyeti ortalama 2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşiyor. (isoyesilblog.com)
İklim değişikliği Kuzey Kutbu'nu nasıl etkiliyor? Nature Communications’da yayımlanan ve İngiltere’deki Bristol Üniversitesi tarafından yönetilen uluslararası araştırmaya göre Kuzey Kutbu akışı; besinler, gazlar, organik bileşikler gibi doğal maddelerin ve mikroplastikler ve ağır metaller dahil olmak üzere insan yapımı kirleticilerin, Sibirya nehir sistemlerinden Orta Kuzey Kutbu ve Kuzey Atlantik’e dağıtımını etkiliyor. (isoyesilblog.com)
70 yıllık uyum süreci Avrupa'da sel kaynaklı hasar ve ölümleri nasıl azalttı? Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü (PIK) tarafından yapılan yeni bir araştırmaya göre, erken uyarı sistemleri ve acil durum hazırlığı gibi çözümler sayesinde Avrupa'da selden kaynaklanan ölümler 1950'den bu yana yüzde 52 oranında azaldı. (tr.euronews.com)
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün yeni raporuna göre, gezegenin su döngüsü giderek daha dengesiz hale geliyor; yıkıcı sellerle kuraklıklar arasında sert dalgalanmalar yaşanıyor. (tr.euronews.com)
Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışma, denizlerde giderek artan sıcak hava dalgalarının sadece su sıcaklığını değil, aynı zamanda iklim değişikliğiyle mücadelede kritik öneme sahip olan okyanusların karbon döngüsünü de tehdit ettiğini ortaya koydu. (sozcu.com)
İklim değişikliği Avrupa'nın büyük kaplıca kasabalarını tehdit ediyor. Euro News’te yer alan habere göre, ısınan bir gezegen karşısında, Avrupa'nın Büyük Kaplıca Kasabaları, miraslarını iklim deşikliğinin tehlikelerinden korumak için National Geographic Society'nin Koruyucu Miraslar programına katılıyorlar. (turizmgazetesi.com)
İklim değişikliği tehlikesi: Milyonlarca insan su kıtlığı yaşayabilir. Güney Kore’deki Busan Ulusal Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, iklim simülasyonları, dünya genelinde riskli bölgelerin yüzde 35’inde 2020 ile 2030 arasında “Sıfır Günü Kuraklığı” yaşanabileceğine işaret ediyor. "Sıfır Günü", bir şehir veya bölgenin nüfusuna dağıtılabilecek içme suyunun tükendiği anı tanımlayan bir kavram. (t24.com)
Su risklerini azaltmak iklim krizine karşı dayanıklılığı artırıyor. Dünya Ekonomik Forumu ve Boston Consulting Group iş birliğiyle hazırlanan “Su Yoluyla Uyum: Dayanıklılık ve Büyümeye Giden Yol” başlıklı rapor, suyun en çok risk altında olan kaynaklardan biri olmanın ötesinde, iklim uyumu için en etkili unsurlardan biri olduğunu da vurguluyor. (isoyesilblog.com)
Deniz seviyesindeki yükseliş petrol limanlarını vuracak. Yapılan analize göre, 2-3 milyon varil petrol taşıyabilen süper tankerlerin en yoğun kullandığı 13 liman, deniz seviyesinin yalnızca 1 metre yükselmesiyle ciddi zarar görecek.(tr.euronews.com)
ENERJİ
Afrika Finansal Sektör Derinleşmesi ve Boston Consulting Group'un yayınladığı rapora göre, 2030 yılına kadar "Afrika'nın yeşil ekonomisi" 3 milyondan fazla doğrudan istihdam yaratabilecek. (temizenerji.org)
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü araştırmacıları, enerji depolayabilen ve zamanla kendini onarabilen yeni nesil bir "beton batarya" malzemesinin kapasitesini on kat artırarak devrim niteliğinde bir gelişmeye imza attı. "ec³" olarak adlandırılan bu özel beton, gelecekte binaları, köprüleri ve kaldırımları dev enerji depolama ünitelerine dönüştürebilir. (sozcu.com)
Yenilenebilir kaynaklar, fosil kaynakları hızla geride bırakıyor. Birleşmiş Milletler’in yayımladığı “Fırsat Anını Yakalamak: Yenilenebilirler, Verimlilik ve Elektrifikasyonla Yeni Enerji Çağını Süper Güçlendirmek” raporu, gelişmekte olan ülkelerdeki yatırım açığı ve adaletsiz finansman dağılımı nedeniyle bu dönüşümün hâlâ risk altında olduğuna işaret ediyor. (isoyesilblog.com)
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, büyük teknoloji şirketlerinin 2030 yılına kadar veri merkezlerini tamamen yenilenebilir enerjiyle çalıştırmayı taahhüt etmeleri gerektiğini söyledi. (iklimhaber.org)
Dünya Ekonomik Forumu'nun "2025 İşlerin Geleceği Raporu"na göre, karbon emisyonlarını azaltma çabaları ve iklim değişikliğine uyum sağlama çalışmaları, 2030'a kadar küresel iş gücünde önemli bir artışa yol açacak. (temizenerji.org)
We Mean Business Koalisyonu, Enerji Geçişleri Komisyonu, Ember ve E3G tarafından hazırlanan “Güçlendirme: Temiz Enerji Fosil Yakıt Talebini Nasıl Şüpheye Düşürüyor?” başlıklı rapor, elektrifikasyonun hızlanması ve yenilenebilir enerji maliyetlerindeki düşüşün enerji piyasalarını büyük bir hızla dönüştürdüğünü belirtiyor. (temizenerji.org)
Bilim insanları zehirli atıkların temiz enerjide çığır açabileceğini duyurdu. Araştırmacılar, atıkları çok değerli "biyokarbona" dönüştürmenin emisyonları azaltmaya, kâr elde etmeye ve sürdürülebilirliği desteklemeye katkı sağlayabileceğini söylüyor. (indyturk.com)
Akıllı şehirlerde elektrikli araçların enerji talebi nasıl optimize ediliyor? Valencia Üniversitesi'nden araştırmacılar tarafından tasarlanan kapsamlı mobilite ağı modeli, elektrikli araçların enerji taleplerini tahmin ederek enerji arzını optimize etmeyi hedefliyor. (temizenerji.org)
Uluslararası Enerji Ajansı'na göre, Avrupa'daki mevcut akü hücresi üretim kapasitesinin yaklaşık yüzde 75'i Kore şirketlerine aittir ve bunun yüzde 50'si LG'ye aittir. Avrupa Komisyonu kendi kendine yeten bir pil tedarik zinciri oluşturmak için aktif olarak çaba sarf ediyor. 2017 yılında, kendi üretimini oluşturmak için Avrupa Pil Birliği'ni kurdu. (tr.euronews.com)
Elektrikli araçlar birbirini şarj edebilecek. Gelişen teknoloji ile birlikte insanı algılayan endüstriyel robotik kollar ve elektrikli arabadan diğer elektrikli arabayı şarj etmeye yarayan cihaz İstanbul’daki CNR EXPO Fuarı’nda ilgi gördü. (epnext.com)
Wood Mackenzie’nin yayınladığı Elektrikli Araç Şarj Altyapısı Tahmini raporuna göre, dünya genelindeki elektrikli araç şarj istasyonları 2026-2040 yılları arasında yüzde 12,3 bileşik yıllık büyüme oranı ile artarak 206,6 milyon adede ulaşacak. (temizenerji.org)
Ember tarafından yayımlanan “Güvensiz Bir Dünyada Enerji Güvenliği” başlıklı yeni rapora göre enerji güvenliğinin yolu “elektroteknoloji stratejisi” adı verilen, yerli yenilenebilir üretim ve elektrifikasyon yoluyla enerji kullanımında dönüşüm olmak üzere iki unsurdan oluşuyor. (isoyesilblog.com)
Avrupa’nın eski elektrik altyapısı, yenilenebilir enerji geçişini yavaşlatabilir. Beyond Fossil Fuels, E3G, Ember ve Institute for Energy Economics and Financial Analysis tarafından hazırlanan rapora göre 28 ülkedeki modası geçmiş şebeke planlaması ve zayıf yönetişim, Avrupa'nın yenilenebilir enerjiye geçişini geciktirme riski taşıyor. (tr.euronews.com)
Uzay güneş enerjisi Avrupa’nın net sıfır hedeflerine nasıl katkı sağlar? King’s College London ve Xi’an Jiaotong Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırma, uzay bazlı güneş enerjisinin 2050 yılına kadar Avrupa’nın yenilenebilir enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 80’ini karşılayabileceğini ortaya koydu. (temizenerji.org)
Güneş enerjisi tesislerinde böcek popülasyonları yeniden canlanıyor. ABD’de yapılan bir araştırma, güneş enerjisi santrallerinde yerel otlar ve çiçekler kullanılarak oluşturulan habitatların böcek popülasyonlarını önemli ölçüde artırdığını ortaya koydu. (temizenerji.org)
Uluslararası Enerji Ajansının yenilenebilir enerjideki küresel eğilimleri inceleyen ve yıllık hazırlanan “Yenilenebilir 2025” raporuna göre bu yıl eklenen yenilenebilir enerji kapasitesinin 750 GW ile yeni rekor kıracağı tahmin ediliyor. Bu kapasitenin %80’ini güneş enerjisinin ve %18’ini rüzgar enerjisinin oluşturması bekleniyor. (iklimhaber.org)
İngiltere’de güneş enerjisi yol haritasıyla çatılarda ve balkonlarda temiz enerji yaygınlaştırılacak. Yeni strateji, çatı üstü güneş panellerinin yaygınlaştırılmasını, yeni konutlarda zorunlu hale getirilmesini ve kiracıların da düşük maliyetli sistemlerle bu dönüşümden yararlanmasını hedefliyor. (temizenerji.org)
Yeni buluş tüm pencereleri güneş paneline çevirebilir. Nanjing Üniversitesi ekibinin geliştirdiği yeni kaplama, pencereleri görünümünü bozmadan güneş enerjisi üreten panellere dönüştürüyor. (trthaber.com)
BP CEO'su Murray Auchincloss yaptığı açıklamada, temiz yakıt üretmek ve sera gazı emisyonlarını azaltmak amacıyla bu on yılda beş ila 10 yeşil hidrojen projesi inşa etmeyi hedeflediklerini söyledi. (temizenerji.org)
Uluslararası Enerji Ajansı'nın analizine göre, küresel düşük karbonlu hidrojen sektörü 2030 yılına kadar önemli bir büyümeye hazırlanıyor. (temizenerji.org)
Kanada ve Almanya, enerji güvenliği ve sanayide karbon emisyonlarının azaltılması hedefleri doğrultusunda yeni bir anlaşma imzalayarak 'Transatlantik Yeşil Hidrojen Ticaret Koridoru' kurmaya hazırlanıyor. (temizenerji.org)
Net sıfır iklim hedeflerine ulaşma yarışında açık deniz rüzgar çiftlikleri dünya çapında genişlerken, endişe verici bir olgu giderek daha fazla dikkat çekiyor: Bazı koşullarda rüzgar çiftlikleri birbirlerinin rüzgarını "çalabiliyor". Rüzgar santrali geliştiricileri arasında rüzgar hırsızlığı iddiaları nedeniyle devam eden bir dizi anlaşmazlık var ve bu da net sıfır iklim hedeflerine ulaşmak için açık deniz rüzgar enerjisini artırmaya bel bağlayan ülkelerde endişelere yol açıyor. (bbc.com)
Büyük ölçekli rüzgâr projeleri yerel istihdamı artırıyor. Berkeley Lab tarafından yapılan yeni bir çalışmada rüzgâr enerjisi projelerinin sadece inşaat aşamasında değil, operasyon ve bakım süreçlerinde de sürekli istihdam yarattığı belirtildi. Özellikle kırsal bölgelerde, bu projeler ekonomik canlanma sağlayarak yerel iş gücüne fırsatlar sunuyor. (temizenerji.org)
Nature Climate Change dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, özellikle kuzey yarımkürede, rüzgâr türbinlerinin elektrik üretimini ciddi şekilde düşürebilecek “rüzgâr kuraklıklarının” süresi yüzyılın sonuna dek yüzde 15'e kadar artabilir. (temizenerji.org)
İngiltere hükümeti, karasal rüzgâr enerjisi kapasitesini önemli ölçüde artırmayı ve ülke genelinde binlerce yeni istihdam yaratmayı amaçlayan ilk kapsamlı Karada Rüzgâr Stratejisi’ni kamuoyuna duyurdu. Yeni plan, yaklaşık 45 bin kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlamayı hedefliyor. (temizenerji.org)
Avrupa Komisyonu, okyanus enerjisini 2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesindeki inovatif payın yüzde 5’e ulaşması hedefi doğrultusunda öncelikli teknolojiler arasına aldı. Yeni kılavuz, gelgit ve dalga gibi deniz temelli kaynakların enerji güvenliğinde oynayabileceği role dikkat çekiyor. (temizenerji.org)
Avrupa Birliği Komisyonu, Rusya’dan doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatını 2027 yılı sonuna kadar tamamen durdurmayı hedefleyen yeni bir yasa teklifi sundu. Teklif, enerji arz güvenliğini gözeterek Rusya’ya olan enerji bağımlılığını aşamalı biçimde sona erdirmeyi amaçlıyor. (temizenerji.org)
Avrupa 25 yıl içinde yenilenebilir enerjisini büyük ölçüde uzaydan toplayacak. Bu teknoloji, 20-30 yıl içinde rüzgar ve güneş enerjisini geride bırakabilir. Uzaya yerleştirilen güneş panelleri, 2050'ye gelindiğinde Avrupa'nın yenilenebilir enerji ihtiyacının yüzde 80'ini sürekli karşılayabilir. (indyturk.com)
Almanya, enerji dönüşümü stratejisinde önemli bir değişikliğe giderek yenilenebilir enerji yatırımlarını elektrik şebekesinin genişlemesiyle uyumlu biçimde planlamaya hazırlanıyor. (temizenerji.org)
Almanya Yapı ve İmar Bakanlığı, Avrupa'nın enerji direktifini ulusal mevzuata taşıyarak karbon salımını yapıların tüm ömrü boyunca kontrol altına almayı hedefliyor. (temizenerji.org)
İstihdam Araştırmaları Enstitüsü’nün araştırmasına göre, Almanya’daki enerji dönüşümü 2030 yılına kadar yaklaşık 157 bin ek istihdam gerektirecek. Bu sayı, 2040 yılına gelindiğinde 102 bine düşecek. (temizenerji.org)
İSTİHDAM VE YAPAY ZEKA
Anthropic CEO’su yaptığı açıklamada, 2030 yılına kadar yapay zekadaki gelişmeler nedeniyle giriş seviyesi işlerin yüzde 50’sinin ortadan kalkabileceği uyarısında bulundu. (forbes.com.tr)
Dünya Ekonomik Forumu'nun 55 ekonomide yaklaşık 1000 işverenle yaptığı bir ankete göre, dijital teknolojilerin hızla gelişmesine rağmen önümüzdeki 5 yıl içinde en çok talep görecek iş gücü el emeği olacak. Dünya genelinde en fazla yeni iş pozisyonu —35 milyonu aşkın— çiftlik işçileri ve diğer tarım çalışanları için oluşturulacak. (tr.euronews.com)
Küresel araştırma, dünya genelinde insanların en çok hayalini kurduğu mesleklerin sıralamasını ortaya koydu. Verilere göre, pilotluk 432 bin 360 arama ile dünya genelinde ilk sırada yer aldı. Türkiye’de ise 220 bin 870 aramayla savcılık en çok istenen meslek oldu. (anlatilaninotesi.com.tr)
FlexJobs’un 2025 araştırmasına göre beyaz yakalı çalışanların yüzde 62’si, daha yüksek ücret ve iş güvencesi için mavi yaka veya zanaat temelli mesleklere yönelmeyi planlıyor. (marketingturkiye.com.tr)
Çift CEO modelini tercih eden şirketler. Şirket kurucuları yönetimi bırakırken yerlerine bir değil iki halef gerektiğini düşünüyor. Netflix ve Oracle’dan sonra Spotify da CEO koltuğunu iki kişiye devreden son girişimci liderliğindeki şirket oldu. (forbes.com.tr)
Emekliliğin tanımı yeniden yazılıyor. Bu yılın başlarında Danimarka, 2040 yılına kadar emeklilik yaşının 70’e çıkarılmasını öngören bir yasayı kabul etti. Bu, Avrupa’daki en yüksek emeklilik yaşı olacak. Bu, küresel iş gücünün yaşlandığının bir kabulü. (forbes.com.tr)
Dünya Ekonomik Forumu, bu hafta ilk kez yayımladığı “Chief People Officers Outlook 2025” raporunda insan kaynakları stratejilerini şekillendiren üç temel önceliği ortaya koydu: organizasyonel yapıları ve rolleri yeniden tasarlamak, kurum kültürü ve amacı güçlendirmek, yapay zekâ kullanımını sorumlu şekilde geliştirmek. (paraanaliz.com)
İtalya, 2026'dan 2028'e kadar Avrupa Birliği vatandaşı olmayan yaklaşık 500 bin kişiye çalışma vizesi vereceğini açıkladı. Hükümet, yaşlanan nüfus ve iş gücü açığı nedeniyle vize kotasını genişletiyor. (anlatilaninotesi.com.tr)
Uzmanların hesaplamalarına göre 2035 yılına kadar Almanya’daki iş gücü açığı yaklaşık yedi milyonu bulacak, bu açığı kapatmanın yolu ise göçten geçiyor. Hükümet nitelikli göçü mümkün kılmak istiyor. (t24.com.tr)
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'ne göre, yabancı iş gücünden yararlanmak, İspanya ekonomisinin geçen yıl yaklaşık yüzde 3 oranında büyümesine yardımcı oldu. (tr.euronews.com)
Göç, AB nüfusunu nasıl şekillendiriyor? AB'de yaşayan ancak AB vatandaşı olmayanların sayısı 2023 yılında 2,3 milyon artarken, Ukrayna, Türkiye ve Fas vatandaşları en büyük üç grubu temsil ediyor. (tr.euronews.com)
Suriyeli mülteciler Almanya ekonomisini nasıl canlandırıyor? On yıl önce Almanya’ya gelen Suriyeli mültecilerin üçte ikisi artık istihdamda yer alıyor. Uzmanlara göre mülteciler, ekonomik katkılarıyla ülkenin yaşlanan iş gücünü destekliyor. (forbes.com.tr)
PwC tarafından yayımlanan “Küresel Yapay Zekâ İstihdam Barometresi 2025” Raporuna göre, 2022 yılından bu yana YZ’ye en yatkın sektörlerde verimlilik artışı yaklaşık dört katına çıkarken, YZ’ye en az maruz kalan sektörlerde bu artış ya sınırlı kalıyor ya da düşüş yaşanıyor. (isoyesilblog.com)
Üretken yapay zeka iş ilanları Avrupa genelinde artıyor: Hangi ülkeler başı çekiyor? Son veriler, Avrupa, Kuzey Amerika ve Avustralya'da son 2 yılda üretken yapay zekadan bahseden iş ilanlarının payında keskin bir artış olduğunu ortaya koyuyor. (tr.euronews.com)
44 meslek yapay zeka tehdidinde. Yapay zeka şirketi OpenAI'ın yayımladığı rapora göre yapay zeka birçok iş alanında profesyonelleri geride bırakırken en yüksek tehdit perakende ve satış alanlarında gözlemlendi. (ntv.com.tr)
Stanford Üniversitesi ekonomistlerinin hazırladığı yeni bir rapora göre yapay zekadan en az etkilenecek meslekler ise şu şekilde: Tarama (dredge) operatörleri, köprü ve kilit görevlileri, su arıtma tesisi ve sistem operatörleri, döküm kalıp ve çekirdek yapımcıları, demiryolu hat döşeme ve bakım işçileri, kazık çakma operatörleri, zemin zımpara ve bitirme ustaları, hastabakıcılar, motorbot operatörleri, ormancılık ve ağaç kesim operatörleri. (ntv.com.tr)
ABD'de Senato Sağlık, Eğitim, Çalışma ve Emeklilik Komitesindeki Demokratlar tarafından yapılan araştırma, yapay zekanın ülkede 10 yıl içinde 100 milyondan fazla kişiyi işsiz bırakabileceğini ortaya koydu. (ntv.com.tr)
Yapay zekâ çağında kadınlar STEM alanlarında geride kalıyor. Dünya Ekonomik Forumu ve LinkedIn iş birliğiyle hazırlanan rapor, yapay zekâ temelli dönüşümlerin toplumsal cinsiyet eşitsizliğini artırabileceği uyarısında bulunuyor. LinkedIn’in ABD özelindeki verileri, erkeklerin YZ ile desteklenen işlerde çalışmaya daha yatkın olduğunu ortaya koyuyor. (isoyesilblog.com)
Yapay zeka ekonomisinde genç çalışanlar kazanacak. Yapay zeka, genç çalışanların iş bulma sürecini zorlaştırsa da tarih, gençlerin teknolojiye en hızlı uyum sağlayan grup olduğunu gösteriyor. (forbes.com.tr)
Yapay zekanın kadınların işini ele geçirme riski erkeklere göre üç kat fazla. BM Uluslararası Çalışma Örgütü ve Polonya Dijital İşler Bakanlığı Ulusal Araştırma Enstitüsü'nün son raporu, otomasyonun yüksek gelirli ülkelerde kadın ağırlıklı pozisyonların yaklaşık yüzde 10'unu etkileyeceğini, bu oranın erkek yoğunluklu işlerde yüzde 3,5 olduğunu ortaya koydu. (tr.euronews.com)
Avrupa Birliği, yapay zeka alanında ABD ve Çin ile rekabet edebilmek için sanayi ve bilimde yapay zeka kullanımını artırmayı içeren yeni bir plan hazırladı. Bu kapsamda Avrupa'nın temel endüstrilerinde ve kamu sektöründe yapay zeka kullanımı hızlandırılacak. (aa.com.tr)
Coğrafi ve kurumsal yapay zeka benimseme düzeyinde eşitsizliği ortaya koyan Anthropic Economic Index raporuna göre yapay zeka kullanımı hızla yaygınlaşıyor ancak bu durum küresel olarak eşitsiz bir şekilde dağılıyor. Yapay zeka kullanımı coğrafi olarak oldukça düzensiz, gelişmiş ülkelerde kullanım oranı çok daha yüksek iken, düşük ve orta gelirli ülkelerde düşük. (webrazzi.com)
Amazon Web Services, Üretken Yapay Zeka Adaptasyon Endeksi sonuçları, günümüzde şirketlerin yüzde 60’ının halihazırda bir yapay zeka yöneticisi (Chief AI Officer) atamış durumda olduğunu belirtiyor. Şirketlerin yüzde 26’sı ise bu tür atamaları 2026 yılına kadar gerçekleştirmeyi planlıyor. (webrazzi.com)
Fransa Eğitim Bakanı, yeni öğretim yılından itibaren ortaokul ve liselerde öğrencilere yapay zekâ eğitimi sunulacağını belirtti. (t24.com.tr)
İngiltere, suç yerlerini tahmin için yapay zekayı kullanacak. İngiltere'de duyurulan yeni Concentration of Crime Data Challenge programının amacı 2030 yılına kadar yapay zekanın, suçlarla ilgili verileri toparlaması olacak. (cumhuriyet.com.tr)
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü araştırdı: Yapay zeka, beynimizi tembelleştiriyor mu? Eğitim alanında yapay zekanın sunduğu kolaylıkların, düşünme ve üretme yeteneklerini sınırlandırabileceği uzmanlar tarafından vurgulanıyor. (marketingturkiye.com.tr)
Yapay zeka çöplüğü giderek büyüyor. Yapay zeka tarafından üretilen içerikler, internette hızla yayılıyor ancak çoğu, doğruluktan uzak ve düşük kaliteli. Bu durum, sosyal medya üzerinden yayılan yanlış bilgilerin ve tartışmaların önünü açıyor. (cumhuriyet.com.tr)
Son yıllarda giderek artan sayıda özgün TV kanalı, ya tamamen yapay zeka tarafından üretilen sunucular aracılığıyla ya da gerçek insanlardan, görüntü veya sesleri için onay vermelerini isteyerek yapay zeka haber sunucuları ile denemeler yapıyor. (tr.euronews.com)
Yapay zekanın öncüsü Hinton, Las Vegas’taki Ai4 konferansında süper zeki yapay zekânın insanlık için oluşturacağı tehditlere dikkat çekti. Hinton, “Bizden çok daha akıllı olacaklar, onları kontrol edemeyiz. Tek yol, yapay zekâya annelik içgüdüsü kazandırmak” dedi. (anlatilaninotesi.com.tr)
Yapay zekanın 'babalarından biri' olarak görülen Hinton, önümüzdeki 30 yıl içinde bu teknolojinin insanlığı yok etme olasılığının yüzde 10’dan yüzde 20’ye yükseldiğini belirtti. Diğer isimlerden biri olan Yann LeCun ise yapay zekanın insanlık için bir tehdit olmaktan çok, insanlığı yok oluştan kurtarabileceğini savunarak bu konudaki endişeleri paylaşmıyor. (tr.euronews.com)
Yapay zekaya yapılan altyapı harcamaları, 2000’li yıllardaki 'dot-com' internet balonunda yapılan tüm internet ve telekom yatırımlarını geride bıraktı. Bu durum, giderek daha fazla uzmanın “yapay zeka balonu” uyarısı yapmasına neden oluyor. (tr.euronews.com)
OpenAI CEO’su Sam Altman, yapay zeka alanındaki yatırım heyecanının sınırlarını aştığını ve mantıksız seviyelere ulaştığını belirtti. (t24.com.tr)
Kanada Calgary Üniversitesi’nde sosyoloji profesörü Dean Curran, küresel ölçekte büyük bir dijital krizin yaklaştığını söyledi. Curran’a göre, toplumların giderek daha fazla dijitalleşmesi, onları kitlesel çöküşlere ve manipülasyona karşı daha kırılgan hale getiriyor. (ntv.com.tr)
Anthropic CEO’su Dario Amodei, yapay zekanın çok kısa sürede yazılım geliştirmede devrim yaratacağını, 3 ay içinde “neredeyse tüm kodların," 6 ayda ise “kodların yüzde 90’ının” yapay zeka tarafından yazılacağını öngörmüştü. Ancak bugün gelinen noktada öngörüler gerçekleşmiş değil. Hatta son 6 ayda yapılan bazı araştırmalar, yapay zekanın, yazılımcıların hızını artırmaktan ziyade işleri yavaşlattığını öne sürüyor. (tr.euronews.com)
Şirketlerde “gölge yapay zeka” kullanımı artıyor! “Gölge yapay zeka” kavramı, kurumsal yapay zeka stratejilerinin dışında çalışanların bireysel girişimleriyle ortaya çıkan bir olgu olarak öne çıkıyor. (marketingturkiye.com.tr)
Hangi sektör ChatGPT’yi daha çok kullanıyor? Bilgi teknolojileri ile mesleki, teknik ve bilimsel hizmetler başı çekerken, imalatta da süreç otomasyonu, tahmine dayalı bakım ve tedarik zinciri optimizasyonu sayesinde hızlı bir yayılım gözleniyor. Perakende, inşaat, taşımacılık, toptan ticaret ve tarım ise yapay zeka entegrasyonunda belirgin biçimde geride kalıyor. Sağlık sektörü ise büyük veri potansiyeline rağmen gizlilik ve uyum bariyerleri nedeniyle yavaş ilerliyor. Ancak klinik dokümantasyon ve idari iş akışlarında görülen ivme, yakın vadede hızlanmanın habercisi. (marketingturkiye.com.tr)
KPMG’nin “Küresel Otomotiv Yöneticileri” anketine göre sektördeki her üç yöneticiden biri üç yıl içinde iş modellerinin tamamen değişeceğini öngörürken, otomotiv şirketlerin yüzde 86’sı yapay zekâ ve yeni teknolojilere ciddi yatırımlar yapıyor. (epnext.com)
EKONOMİ
Allianz Trade ekonomistlerine göre, alacak vadelerindeki artışın da etkisiyle, küresel çapta iflaslar 2008’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Allianz Trade ekonomistleri iflaslarda bu yıl için yüzde 6 ve 2026’da ise yüzde 3 artış bekliyor. (paraanaliz.com)
Dünya Ekonomi Forumu tarafından hazırlanan “Küresel Riskler 2025 Raporuna göre 2025 yılının mevcut risk görünümünde;
- Yüzde 23 ile jeopolitik nitelikli devlet temelli silahlı çatışma ilk sırada çıkmış,
- Bunu yüzde 14 ile çevresel nitelikli aşırı hava olayları izlemiş,
- Üçüncü sıraya yüzde 8 ile jeopolitik nitelikli jeoekonomik çatışma yerleşmiş.
(ekonomim.com)
EY Lüks Tüketim Endeksi 2025 sonuçları küresel pazarda lüks segmentin ikinci el satış ve kiralama modelinin tüketici için cazip bir hale geldiğini gösteriyor. (marketingturkiye.com.tr)
Dash Social’ın 2024 verilerine göre Influencer’ların kurucusu olduğu markalar, geleneksel markalara kıyasla iki kat daha hızlı büyüyor, yüzde 300 daha fazla etkileşim alıyor ve bu markaların hesapları ortalamaların hayli üstünde içerik paylaşıyor. (marketingturkiye.com.tr)
EY, Geleceğin Tüketicisi Endeksi’nin son versiyonuna göre; fiziksel mağazalar dijital dönüşümle şekillenmeye devam ediyor. Araştırmaya göre bazı mağazalar stok yönetimi ve sipariş hazırlama merkezlerine dönüştürülürken diğerleri markanın müşterilerle bağ kurduğu deneyim alanlarına evriliyor. Bazı mağazalar ise medya ve içerik oluşturma stüdyosu gibi yaratıcı amaçlarla kullanılıyor. (marketingturkiye.com.tr)
IMF’den Dünya'ya uyarı: 'Kemerlerinizi bağlayın, belirsizlik kalıcı olacak'. Küresel ekonomi beklenenden iyi gidiyor gibi görünse de IMF Başkanı Kristalina Georgieva, dayanıklılığın tam test edilmediğini belirsizliğin yeni normal olacağı konusunda uyarıda bulundu. (anlatilaninotesi.com.tr)
KPMG'nin perakende sektöründe yapay zekânın yarattığı fırsatları ve dönüşüm stratejilerini gözler önüne seren yeni araştırmasına göre katılımcıların yüzde 56'sı 3 yıldan uzun bir süredir yapay zekâ teknolojisini kullanıyor. Bununla birlikte yüzde 75'i önemli yatırımlar yapmadan önce yapay zekâ alanının istikrara kavuşmasını beklemeyi tercih ediyor. (cybermagonline.com)
Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’nün yayımladığı Global İnovasyon Endeksi 2025, yaklaşık 80 gösterge üzerinden yaklaşık 140 ekonominin inovasyon performansını ölçüyor. Listenin zirvesinde İsviçre, ABD ve Singapur gibi yüksek gelirli ülkeler yer alırken, Suudi Arabistan ve Rusya gibi bazı ekonomiler “beklenenin altında” performans gösteriyor. (marketingturkiye.com.tr)
Fitch Solutions’ın BMI Research birimine göre önümüzdeki beş yıl içinde % 6’nın üzerinde büyümesi beklenen ülkeler arasında Filipinler, Vietnam, Endonezya, Bangladeş, Etiyopya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti öne çıkıyor. (paraanaliz.com)
Silikon Vadisi'nin yeni stratejisi: Startup kültürü çöküyor mu? Yapay zeka yarışında hızla öne geçmek isteyen teknoloji devleri, startup kurucularını ve yetenekli araştırmacıları milyar dolarlık anlaşmalarla doğrudan işe alıyor. (forbes.com.tr)
Analitik veriler ışığında Risk Sermayesi ve İnsan Sermayesi konularında 120’den fazla ülkede müşterilerine hizmet veren Aon, “2025 Yılı Müşteri Trendleri” raporunda iş dünyası açısından risk ve fırsat doğurabilecek ticaret, teknoloji, iklim ve iş gücü olmak üzere dört mega trend masaya yatırılıyor. (globaltechmagazine.com)
The Atlantic dergisine göre küresel ekonomi büyük bir “yeniden başlatma” sürecine girdi. 20. yüzyıldan beri devam eden neoliberal düzen çatırdarken, sağ popülizm, ticaret savaşları, sanayi politikaları ve dijital dönüşüm yeni bir ekonomik çağın zeminini hazırlıyor. (paraanaliz.com)
PwC’nin 109 bölge ve ülkede 4 bin 601 CEO ile gerçekleştirdiği “PwC Küresel CEO Araştırması”na göre Türkiye’deki CEO’ların yüzde 58’i enflasyonu, yüzde 41’i ise makroekonomik çalkantıları, şirketleri açısından “son derece” veya “yüksek derecede” tehdit olarak değerlendiriyor. (ekonomim.com)
Uzmanlara göre küresel ticaret, gerçek maliyetlerini (sera gazı emisyonları, su kıtlığı, iş kazaları, yoksulluk vb.) kırılgan ülkelere yüklemeye devam ederse, çok taraflılığa duyulan güven zedelenecek ve mevcut eşitsizlikler daha da derinleşecek. (tr.euronews.com)
Peter Thiel ve Sam Altman gibi zenginler, daha uzun ömür için yapılan araştırmaları yatırımlarıyla destekliyorlar. 200’den fazla girişim ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar son iki buçuk yılda 12,5 milyar doların üzerinde yatırım topladı. (forbes.com.tr)
Mastercard tarafından yaptırılan yeni bir araştırmaya göre, Ukrayna'daki kadınlar Avrupa'nın geri kalanına kıyasla kendi işlerini kurmaya en istekli kadınlar. (tr.euronews.com)
Küresel sigorta ve reasürans brokeri Aon’un, 2025 İkinci Çeyrek Küresel Sigorta Piyasası Görüşleri adlı raporu, Asya Pasifik, Latin Amerika, Pasifik ve EMEA dahil olmak üzere küresel bölgelerin çoğunda ortalama prim düşüşlerinin yüzde 1 ila 10 arasında olduğunu, en keskin düşüşün ise Pasifik bölgesinde, özellikle gayrimenkul ve yönetici ve memur sigortalarında yüzde 20’ye varan düşüşlerle yaşandığını gösteriyor. (sigortadunyasi.com.tr)
Swiss Re’nin “2025’te Dünya Sigortacılığı: Daha riskli ve parçalı bir dünya düzeni” başlıklı Sigma Raporuna göre, makroekonomik rejim değişimlerinin yaşandığı dönemde küresel büyüme ivme kaybediyor. (sigortadunyasi.com.tr)
QualRisk Siber Sigorta Merkezi’nin, küresel siber sigorta pazarında büyük bir değişime işaret eden 2025 Küresel Pazar Raporu’na göre primlerin 2024’te 15,1 milyar ABD dolarından 2030’da 27 milyar ABD dolarına, 2040’ta ise 60 milyar ABD dolarına çıkması öngörülüyor. (sigortadunyasi.com.tr)
Fitch Ratings’e göre, organik fırsatların azalması ve sermaye birikimi olan oyuncuların zorlu piyasada daha az başarılı olan şirketleri satın almayı düşünmesiyle birlikte, reasürans piyasasının yumuşaması, birleşme ve satın alma faaliyetlerinin geri dönüşünü tetikleyebilir. (sigortadunyasi.com.tr)
BRICS ülkeleri, dolar hegemonyasına karşı dijital para birimi adımını hızlandırıyor. Bu kapsamda dijital ruble ve dijital yuan, ortak ödeme platformunda kullanılması muhtemel ilk para birimleri olacak. ( anlatilaninotesi.com.tr)
Yerel para hamlesi: Afrika’nın sessiz devrimi. Ogbalu, Nijerya nairası, Gana sedisi ya da Güney Afrika randı gibi para birimlerinin Afrika içi ticarette kullanılması sayesinde kıtanın yılda 5 milyar dolar döviz tasarrufu yapabileceğini belirtiyor. (tr.euronews.com)
Bitcoin’in geleceği, kuantum bilgisayarların yükselişiyle yeniden tartışmaya açıldı. Ekonomi yazarı Hunter Beast, bitcoin şifrelemesinin kuantum bilgisayarlar tarafından kırılacağını ve bunun 3 yıl içinde gerçekleşmesinin mümkün oluğunu açıkladı. (anlatilaninotesi.com.tr)
Avrupa, tekstil atıkları krizine çözüm arıyor. Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi tarafından yayımlanan “İtalya, Çekya ve Romanya’da Tekstil Atıklarının Kaderi ve Bileşimi” başlıklı çalışmaya göre bulgular, tekstil sektörünün sürdürülebilirlik yolunda önemli adımlar atması gerektiğini gösteriyor. (isoyesilblog.com)
Giyside “çöp dağı” uyarısı. McKinsey’in tekstil atıklarıyla ilgili raporuna göre 2030’a kadar AB’nin yıllık tekstil atığı 9 milyon tona ulaşacak. (ekonomim.com)
Pilotlar, teknisyenler ve kabin ekipleri için küresel talep artıyor. Boeing’e göre 2044 yılına kadar 2,4 milyon yeni havacılık personeline ihtiyaç duyulacak. (turizmekonomi.com)
Elon Musk’ın şirketi Starlink, uçak içi Wi-Fi işini büyütmek için lüks havayollarıyla görüşmeler yürütürüyor. (forbes.com.tr)
Reading Üniversitesi'nde atmosfer bilimi profesörü olan Paul Williams şiddetli açık hava türbülansı üzerine bir araştırma yaptı. Türbülansların 2050'lere kadar dünya çapında üç katına çıkması bekleniyor. Doğu Asya ile Kuzey Atlantik rotaları üzerinde büyük bir etkiye sahip olacağı tahmin ediliyor. (t24.com.tr)
Dünya Ticaret Örgütü, yayınladığı 2025 Dünya Ticaret Raporu’nda yapay zekânın, doğru politikalarla desteklenmesi halinde 2040 yılına kadar küresel ticarette %40’a varan artış sağlayabileceğini açıkladı. Ancak dijital eşitsizlikler ve teknolojiye erişimdeki uçurumlar kapanmazsa, bu potansiyel eşit şekilde dağıtılamayabilir. (paraanaliz.com)
Nvidia, OpenAI, AMD ve Oracle gibi şirketler, son dönemde yapay zeka altyapılarını güçlendirmek ve küresel teknoloji ekosistemini dönüştürmek amacıyla kurdukları milyarlarca dolarlık ortaklıklara hız verdi. Yatırım bankası UBS'nin tahminlerine göre, küresel yapay zeka harcamalarının bu yıl 375 milyar dolara, 2026'da ise 500 milyar dolara çıkması bekleniyor. (trthaber.com)
1930 ve 1940'larda Amerikalılar için radyo birincil eğlence aracıydı. Sonrasında filmler ve televizyon radyonun yerini aldı. Şimdi çevrimiçi platformların, geleneksel televizyonculuğu değişmeye zorladığını görüyoruz. (cumhuriyet.com.tr)
PwC‘nin Küresel Eğlence ve Medya Sektörüne Bakış 2025-2029 raporuna göre, küresel eğlence ve medya sektörünün 2029 yılında 3,5 trilyon dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. (marketingturkiye.com.tr)
OpenAI, yeni bir projeyle yapay zekâ teknolojisini sinema sektörüne taşımaya hazırlanıyor. Şirket, DALL-E video üretim platformunu kullanarak tamamen yapay zekâ ile hazırlanacak bir animasyon film üzerinde çalışıyor. (trthaber.com)
Taylor Swift müzik endüstrisinde kuralları yeniden yazıyor: “Swiftonomics”. Swift, artık yalnızca bir albüm çıkarmıyor; her projeyi konser turları, film gösterimleri, merch koleksiyonları ve sınırlı sayıda üretilen plaklarla destekleyerek bir “ekonomik deneyime” dönüştürüyor. (marketingturkiye.com.tr)
DEMOGRAFİ
Dünya genelinde 60 yaş ve üstü kişilerin oluşturduğu yaşlı nüfusun 2050'de 2,1 milyara ulaşacağı, 65 yaş ve üstü kişilerin sayısının 2080'e kadar da 18 yaş altı çocukların sayısını geçeceği öngörülüyor. (trthaber.com)
2050'ye kadar 8 milyonun altına düşecek. Yunanistan, nüfus düşüşüyle mücadele için 1,6 milyar Euro'luk yardım paketi açıkladı. (t24.com.tr)
Japonya, tarihinin en ciddi demografik kriziyle karşı karşıya. Son açıklanan resmi veriler, 2024 yılında ülke nüfusunun 900 binden fazla azaldığını gösteriyor. Nüfusun hızla yaşlanması, sosyal güvenlik sisteminden iş gücü piyasasına kadar birçok alanda büyük bir baskı oluşturuyor. (paraanaliz.com)
Güney Kore ordusu, Savunma Bakanlığı raporuna göre son altı yılda yüzde 20'lik bir düşüşle yaklaşık 450 bin kişiye geriledi. Yetkililer, bu düşüşün ana nedeninin ülkenin kadın başına 0,75 bebek ile dünyanın en düşük doğum oranı olduğunu belirtiyor. (t24.com.tr)
GENEL
Finlandiya hükümeti, önümüzdeki 20 yıl için öngörülerini içeren 171 sayfalık “Gelecek Raporu”nu yayımladı. En iyimser senaryoya göre uluslararası düzen güçleniyor, küresel ve toplumsal sorunlar barışçıl işbirliğiyle çözülüyor. Yeşil ekonomiye adil geçiş sağlanıyor. Avrupa Birliği, güçlü bir küresel aktör ve öncü konumuna yükseliyor. En karanlık senaryoda ekolojik çöküş, toplumsal ve ekonomik düzeni yıkıyor. Küresel ekonomi krizde, ticaret savaşları ve blok siyaseti norm haline geliyor. Yoksulluk artıyor, Batı’da yaşam standartları geriliyor. NATO ve AB gibi ittifaklar çökerken, ABD içine kapanıyor, Çin iç çatışmalarla felç oluyor, Rusya ise faşizme kayıyor. (ntv.com.tr)
2100’e kadar küresel altyapıya ilişkin beş senaryo, potansiyel gelişmeleri öngörmek ve bağlama özgü öncelikleri belirlemek açısından önemli içgörüler sunabilir:
1. Döngüsel ve iklime dayanıklı “teknosfer”
2. Kıtalararası paylaşılan mega altyapılar
3. Sanal ve silahlandırılmış altyapı
4. Atıl kalmış ve karbona bağımlı altyapı
5. Merkeziyetsiz mikro altyapı
(isoyesilblog.com)
Uluslararası iş birliğine inanç yüksek ancak BM ve diğer kurumlara güven zayıf. Rockefeller Vakfı tarafından yaptırılan ve 34 ülkede gerçekleştirilen araştırma, uluslararası kurumlara duyulan güvenin azaldığını ortaya koyuyor. (t24.com.tr)
Avrupa'da sağlık yetkilileri, 2023 yılında frengi ve bel soğukluğu vakalarının arttığını ve gençler arasında kayda değer artışlar olduğunu açıkladı. (tr.euronews.com)
Yetkililer, siyasi değişimler nedeniyle 2023 ile 2027 yılları arasında cezaevi sayısının yüzde 200'e kadar artabileceğini öngörüyor. Polonya, Macaristan ve Çekya AB'deki en yüksek mahkum oranlarına sahip ülkeler. (tr.euronews.com)
Dünya genelinde her 12 çocuktan 1'i 'yaygın' çevrimiçi cinsel sömürü veya istismara maruz kalıyor. Araştırmacılar, bu sayının 'çocukları güvende tutmak için mevzuatın ve birincil önleme çabalarının artırılması ihtiyacına' işaret ettiğini belirtiyor. (tr.euronews.com)
Organize bilim sahtekârlığı: Araştırmalarda sahtecilik artıyor. ABD ve Avustralya’dan bilim insanları, son zamanlarda giderek daha fazla makalenin satın alındığı ya da başka usulsüzlükler içerdiği gerekçesiyle geri çekildiğini tespit ettiklerini açıkladı. (t24.com.tr)
Rusya, hem yeni nükleer buzkıranların filoya eklenmesi hem de güzergah boyunca yapmayı planladığı altyapı yatırımlarıyla söz konusu kargo hacmini 2030 itibarıyla yılda 150 milyon tona çıkarmayı hedefliyor. (t24.com.tr)
Toplumsal cinsiyet eşitliği alarm veriyor: 2030 hedefleri tehlikede.Birleşmiş Milletler Kadın Birimi ve BM Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi tarafından yayımlanan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 2025 Durum Raporuna göre mevcut eğilimler devam ederse, 2030 yılında 351 milyon kadın ve kız çocuğu hâlâ aşırı yoksulluk içinde yaşamaya devam edecek. (marketingturkiye.com.tr)
Yeni bir dil gelişiyor: Bakışlarla konuşmak mümkün. Bilim insanları, göz hareketlerini kullanarak isteklerinizi karşı tarafa iletmenin mümkün olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, söz konusu bakış tekniğinin spor müsabakalarında, askeri operasyonlarda ya da gürültülü iş yerlerinde sözsüz iletişim eğitimine katkı sağlayabileceğini vurguladı. (ntv.com.tr)
Araba hırsızlığı Avrupa’da hızla artıyor. Alman Sigorta Birliği’nin son Motorlu Taşıt Hırsızlığı Raporu’na göre, yalnızca Almanya’da 2023’te 14.585 kapsamlı sigortalı araba çalındı; bu, bir önceki yıla göre neredeyse %20 daha fazla. (sigortadunyasi.com.tr)
Gezegen Bilimi Enstitüsü ve Bordeaux Üniversitesi'nden araştırmacılar, Dünya'nın geçen bir yıldız tarafından yörüngesinden çıkarılabileceği ve insanların donarak ölebileceği konusunda uyarıyor. (ntv.com.tr)
Yapılan bir araştırmaya göre, insanların doğayla bağı 1800 yılından bu yana yüzde 60'tan fazla oranda azalma yaşadı. Araştırmalara göre, bilgisayar modellemesinin kapsamlı politikalar ve toplumsal değişiklikler olmadığı sürece, doğayla bağlantı seviyelerinin düşmeye devam edeceğini öngördüğü kaydedildi. (t24.com.tr)
ABD genelinde kuşlar, alışılmadık ve rahatsız edici bir davranış sergilemeye başladı: Göç rotalarını terk ediyorlar. Araştırmacılar, özellikle kış mevsimlerinde sıcaklıkların artmasıyla kuşların yıllık göçlerini geciktirdiğini ve bu durumun ciddi ekolojik sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor. (sozcu.com.tr)
Yeni yayınlanan bir araştırma yayaların hızlı şehir hayatına adapte olarak çok daha hızlı hareket ettiklerini ortaya çıkarttı. Sonuçlar, tasarımcıların yeni kamusal alanlar yaratmaya veya mevcut olanları değiştirmesine ve kentsel planlama için fikir almaya yardımcı olabilir. (cumhuriyet.com.tr)
GIDA
2050 yılında ulaşacağımız tahmin edilen 10 milyarlık küresel bir nüfusu beslemek son derece zor olacak fakat bilim insanları bunun imkansız olmadığını söylüyor. Bütün hepsi insanların tükettikleri günlük hayvansal ürün miktarından vazgeçip daha fleksitaryen bir öğün planına geçip geçemeyeceğine bağlı. (cumhuriyet.com.tr)
Gıda ve içecek geri çağırmaları dünya çapında artıyor. Vaka sayısı 2024 yılında Kanada ve ABD'de rekor seviyeye ulaşarak 300'e yükseldi ve sektöre tahmini 1,92 milyar dolarlık doğrudan harcamaya mal oldu (FDA). (gidahatti.com)
ING bankasının yeni araştırmasına göre, gıda şirketleri için küresel olarak güvensizlik artıyor. Avrupa, enerji, hammadde ve teknolojiye daha fazla bağımlı olması nedeniyle bu tür risklere karşı özellikle savunmasız. ING, Ukrayna'daki savaş ve Kızıldeniz'deki nakliye yollarındaki aksaklıklar gibi krizlerin gıda sistemine zarar vermeye devam ettiğini bildiriyor. (gidahatti.com)
KPMG Türkiye, “Küresel Gıda Sistemlerinin Geleceği: Dayanıklılık, İşbirliği ve Dönüşüm için Yol Haritası” raporuna göre, dünya genelinde 800 milyonu aşkın insan açlık sınırında yaşarken buna karşın üretilen gıdanın yaklaşık üçte biri israf ediliyor. (iklimhaber.org)
Sonraki nesli nasıl besleyeceğiz? Futurity firmasının CEO’su Jack Bobo, olumlu bir değişim için inovasyonun hızını artırmak üzere çiftçiler ve tüketicilerle nasıl işbirliği yapabileceğine odaklanması gerektiğini söylüyor. (gidahatti.com)
ABD Tarım Bakanlığı, ülkenin gıda güvenliği raporunu, "gereksiz, maliyetli, siyasallaştırılmış ve alakasız çalışmalar" olduğu gerekçesiyle, bundan sonra yayımlamayacağını duyurdu. (aa.com.tr)
Çin’in tahıl alımlarındaki yavaşlama tarımın ağır topları ABD, Ukrayna, Avustralya ve Brezilya gibi ihracatçıları yeni pazar arayışına zorluyor. Ayrıca küresel pazarda arz fazlası riski ortaya çıkarıyor. (ekonomim.com)
Batı Afrika ülkesi Fildişi Sahili’ndeki kakao üreticileri, iklim değişikliği, düşük fiyatlar ve adil olmayan ticaret koşulları nedeniyle verimlilikte ciddi düşüş yaşandığını belirterek, önlem alınmaması halinde 2030 yılına kadar tüm kakao ağaçlarının yok olabileceği uyarısında bulundu. (trthaber.com)
Yapay zeka, gıda güvencesini koruyabilir mi? Yapay zekanın üreticileri destekleme ve gıda güvenliğini koruma potansiyelinin en büyük yollarından biri, tedarik zinciri risk değerlendirmeleri olabilir. Gıda ve içecek markalarına tedariklerini nereden satın almaları gerektiğini ve riskin çok yüksek olabileceği alanları bildirmek için yeni teknolojiler geliştiriliyor. (gidahatti.com)
Yapay Zeka, yeni gıda ürünü onay sürecine yardım edebilir. Foodnavigator’da yayınlanan bir makaleye göre, yeni bir bileşenle çalışırken besin değerini, dokusunu, raf ömrünü ve duyusal özelliklerini test etmek zaman alıcı ve pahalı olabilir. Yapay zeka tam da burada devreye girer. (gidahatti.com)
İklim değişti, bitkisel yağlarda parametreler şaştı! Ülkemizin iklim koşulları ve toprak yapısında yaşanan değişimler nedeniyle ayçiçek yağı ve fındık yağına ilişkin bazı parametrelerde mevzuattaki değerlerden sapmalar yaşandığı gerekçesiyle düzenlemeye gidiliyor. (gidahatti.com)
Bilim insanlarına göre, dünyanın beslenme biçimini değiştirmeden iklim krizini kontrol altına almak olanaksız. Yeni bir rapor, ölçülü et tüketimine izin veren, bitki ağırlıklı bir gezegensel sağlık diyetinin benimsenmesinin, dünya genelinde günde 40.000 erken ölümü önleyebileceğini ve gıda kaynaklı emisyonları azaltabileceğini gösteriyor. (ekoiq.com)
İklimsel faktörler şeker tüketimini etkiliyor. Yüksek sıcaklıklara maruz kalan bireyler serinlemek için genelde soğuk içecekleri ve dondurulmuş tatlıları tercih ediyor. Bu durum, iklim değişikliğinin, aşırı ilave şeker tüketimini artırabileceğine ve şeker oranı yüksek yiyecek ve içeceklerin yaygın olduğu ülkelerde ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğine işaret ediyor. (ekoiq.com)
İklim değişikliği, üretilen gıda miktarının yanında besin değerlerini de olumsuz yönde etkiliyor. Liverpool John Moores Üniversitesi’ndeki bir araştırmaya göre, atmosferdeki karbondioksit seviyelerinin artması ve sıcaklıkların yükselmesi sonucu, besinlerin protein, mineral ve antioksidan içerikleri azalırken, şeker oranları artıyor. Bu da uzun vadede obezite, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve kronik hastalıkların yaygınlaşması gibi ciddi halk sağlığı sorunlarına yol açabiliyor. (ekoiq.com)
MADEN
Batarya geri dönüşümü, kritik madenlerin değerlendirilmesinde önem taşıyor. Rezervlerin azalmasıyla birlikte lityum ve bakır madenlerinin çıkarılmasının 2035 itibarıyla zorlaşacağını dile getiren uzmanlar, batarya geri dönüşümüyle bu ihtiyacın karşılanabileceğine işaret ettiler. (cumhuriyet.com.tr)
Güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve bataryalar gibi temiz enerji teknolojilerinde kritik minerallerin yoğun şekilde kullanılması, bu minerallere yönelik talebi artırdı. Bu kapsamda Birleşmiş Milletler Çevre Programı, sermaye yoğun ve yüksek riskli bir sektör olan bu alana yönelik sorumlu finansman sağlanması ve yatırımların da bu anlayışla yapılması çağrısında bulunuyor. (aa.com.tr)
Kritik hammaddeler küresel ticaret savaşında önemli bir koz olacak. Küresel ticaret gerilimleri yoğunlaştıkça, periyodik tablonun daha az bilinen köşelerindeki elementlere yönelik artan talep, onları yeni jeopolitik satranç tahtasında giderek daha önemli bir taş haline getiriyor. (tr.euronews.com)
Uluslararası Enerji Ajansı’nın yayımladığı “Küresel Kritik Mineraller Görünümü 2025” raporuna göre, batarya teknolojilerinde arz açığı riski bulunuyor, politikalar ve uluslararası iş birlikleri belirleyici olacak, iklim değişikliği ve su riskleri mineral arzını tehdit ediyor. (isoyesilblog.com)
Kritik minerallere giderek artan talep, küresel madencilik haritasının değişmesine neden oluyor. Çin, hem üretimde hem de bu ham maddelerin işlenmesinde rakipsiz durumda. ABD ve Batı arayı kapatmaya çalışıyor. (forbes.com.tr)
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu, üretimin tamamlandığı maden sahalarını güneş enerjisi santrallarına (GES) dönüştürüyor. (iklimhaber.org)
Bilim insanları, değerli madenler için bir sonraki kaynağın asteroitler değil, doğrudan Ay olabileceğini belirtiyor. Yeni bir araştırmaya göre, Ay’daki on binlerce kraterin içinde platin grubu metallerin ve suyun izleri bulunabilir. (trthaber.com)
Yapay zeka veri merkezlerinin hızla yaygınlaşması, küresel bakır pazarında ciddi bir baskı yaratıyor. Yeni bir rapor, 2035 yılına kadar veri merkezlerinin bakır tüketiminin 4,3 milyon tona ulaşacağını ve arz açığını 6 milyon ton seviyesine çıkaracağını öngörüyor. (ekonomim.com)
SAĞLIK
Dünya Sağlık Örgütü'nün raporu, Avrupa'daki en ölümcül hastalıkların virüslerden kaynaklanmadığını, daha iyi tıbbi bakım ve halk sağlığı ile büyük ölçüde önlenebilecek kronik sağlık sorunları olduğunu söylüyor. (tr.euronews.com)
UNICEF'in raporuna göre dünya çapında her 10 çocuktan biri obez. Düşük ve orta gelirli ülkelerde aşırı kilolu çocukların sayısı 2000 yılından bu yana iki kattan fazla arttı. (forbes.com.tr)
PwC Tüketicinin Sesi 2025 Araştırmasına göre, gıdaların kaynağına ve işlevselliğine daha fazla odaklanan tüketicilerin yüzde 60’ı, ultra işlenmiş gıdalar ve pestisit kullanımı konusunda artan endişelere sahip. Tüketicinin güvenini kazanan ve inovasyonu öne çıkaran şirketler başarıyı yakalayacak. (gidahatti.com)
Glutensiz ürün pazarı önemli bir büyüme döneminden geçiyor. Şu anda 7,75 milyar dolar değerinde olan pazar, %10'luk bir bileşik yıllık büyüme oranıyla büyüyor ve on yılın sonunda 13,67 milyar dolara ulaşması bekleniyor (Grand View Research). (gidahatti.com)
Tüketiciler gerçekten daha az şeker mi istiyor? Foodnavigator’da yayınlanan bir makaleye göre sektördeki şekerleme ve atıştırmalık üreticileri, ürünlerindeki şeker seviyelerini düşürmek için yoğun bir şekilde çalışıyor. (gidahatti.com)
Tüketiciler, aşırı işlenmiş gıdalardan uzaklaşıyor. Yeni bir çalışma, İngiltere’deki tüketiciler arasında aşırı işlenmiş gıdalardan kaçınmanın yaygınlaşan bir trend haline geldiğini gösterdi. (gidahatti.com)
Tüketiciler, raf ömrü uzun gıdalardan uzaklaşıyor. Konserve gıdadaki düşüş dünya çapında gözleniyor. (gidahatti.com)
Zayıflama ilaçları, şekerlemede yeni bir trendi başlattı. GLP-1 ilaçları tüketicilerin tüketim alışkanlıklarını değiştirirken, şekerleme markaları da bu dönüşüme ayak uyduruyor. (gidahatti.com)
Bilim insanları 1000’den fazla hastalığı yıllar öncesinden tahmin eden yapay zeka geliştirdi. Bilim insanlarına göre, tıpta “yorumlanabilir yapay zekâ” en önemli hedeflerden biri olmaya devam ediyor. (trthaber.com)
Japon araştırmacılar, yüz kaslarındaki mikro hareketleri analiz eden yapay zekayla depresyon belirtilerini saptadı. Yöntemin erken teşhis ve müdahale için kullanılabileceği, okullardan işyerlerine kadar ruh sağlığı taramalarında devrim yaratabileceği belirtiliyor. (trthaber.com)
İklim krizi kan kıtlığına yol açabilir. Yeni bir araştırmaya göre, bağışçılar kan yoluyla bulaşan hastalıklardan ve aşırı hava koşullarından etkilenirken, kan talebi artabilir. (tr.euronews.com)
Dünya Ekonomik Forumu ve Boston Consulting Group iş birliğiyle hazırlanan son rapor, iklim değişikliğinin yol açtığı sağlık risklerinin, adaptasyon ve önlemler hız kazanmazsa 2050’ye kadar en az 1,5 trilyon dolar üretkenlik kaybına neden olabileceğini gösteriyor. (paraanaliz.com)
Bazı iklim araştırmacıları, dang ve chikungunya gibi tipik olarak tropikal bölgelerde görülen hastalıkların Avrupa'da endemik hale gelebileceğine inanıyor. (tr.euronews.com)
SAVUNMA VE SİLAHLANMA
AB Komisyonu "Dron Duvarı"nın Birliğin tüm sınırlarını korumasını hedefliyor. Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rus jetleri ve dronlarının bazı üye ülkelerin hava sahasını ihlalinden sonra hızlandırdıkları "Dron Duvarı" girişiminin Birliğin bütün sınırlarını koruyacağını söyledi. (aa.com.tr)
AB ülkeleri, Avrupa'yı yeniden silahlandırma programını onayladı. Avrupa Birliği ülkelerinin, AB Komisyonu'nun 800 milyar avroluk savunma harcamalarını artırma hedefini içeren "Avrupa'yı yeniden silahlandırma" programına onay verdiği bildirildi. (aa.com.tr)
Avrupa Birliği Frontex'i 2026'da yeniden reforme etmeye hazırlanıyor. Avrupa Komisyonu sözcüsü Euronews'e yaptığı açıklamada, Avrupa Komisyonu'nun 2026 yılında Avrupa Birliği'nin sınır koruma ajansı Frontex'in varlığını, rolünü ve sorumluluklarını güçlendirmek amacıyla reform yapmak için yeni bir mevzuat önereceğini belirtti. (tr.euronews.com)
Avrupa'nın gelecekteki savunma sektörü nasıl yeniden şekillenebilir? AB, 2022 yılında sadece yüzde 18 olan savunma alımlarının 2030 yılına kadar en az yüzde 35'inin ortaklaşa yapılmasını sağlamayı hedefliyor. (tr.euronews.com)
Tüm zamanların en yüksek harcaması; AB ülkelerinin savunma harcamaları 380 milyar Euro'yu aşacak. (t24.com.tr)
ABD'nin kesintileri ardından BM, barış gücünün yüzde 25'ini azaltacak. Birleşmiş Milletler, barış gücünü ve operasyonlarını azaltmaya başlayacak ve binlerce askeri sıcak noktaları terk etmeye zorlayacak. (tr.euronews.com)
Almanya'da hükûmet, ABD ve İngiltere'deki örneklerine benzer bir "Ulusal Güvenlik Konseyi" kurmayı planlıyor. (t24.com.tr)
Fransız yetkililerin hazırladığı 2025 Stratejik Ulusal İnceleme Raporu’nda, 2030 yılına kadar büyük bir savaşın yaşanması, başta Fransa olmak üzere Avrupa ülkelerinin de bu savaşın içine çekilmesi ihtimali öngörülüyor. (anlatilaninotesi.com.tr)
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü yaptığı açıklamada, nükleer silahsızlanma döneminin sona ermekte olduğu ve yeni teknolojilerin nükleer çatışma riskini arttırdığı uyarısında bulundu. (tr.euronews.com)
Savunma harcamaları uzaya damga vurdu: 613 milyar dolarlık küresel uzay ekonomisi genişliyor. ABD'nin uzay savunma harcamaları 2024’te rekor hızla artarken, Trump yönetiminin "Altın Kubbe" füze kalkanı projesiyle bu alandaki yatırımların daha da hızlanması bekleniyor. (paraanaliz.com)
DİJİTAL EKONOMİ VE SİBER GÜVENLİK
Dijitalleşmenin İSG üzerindeki etkileri, mevcut mevzuatların güncellenmesi ve yeni yaklaşımların benimsenmesini zorunlu kılıyor. Nitekim birçok ülke, insan-robot etkileşimi, otomasyon güvenliği ve yapay zekâ kullanımına ilişkin özel düzenlemeler getirerek, yeni riskleri kontrol altına almaya çalışıyor. (isoyesilblog.com)
Vodafone’un Avrupa’da 4 bini aşkın gençle yaptığı yeni araştırmasına göre, Türkiye’de 11-17 yaş arası gençlerin yüzde 76’sı, 16-17 yaş arası gençlerin ise yüzde 98’i ekran başında geçirdikleri süreyi azaltmak istiyor. (marketingturkiye.com.tr)
Google, mahkeme dosyasında Açık Web'in düşüşünü kabul etti. Google uzun süredir yapay zeka özelliklerinin web trafiğini düşürmediğini, aksine daha fazla kaynağa trafik göndermeye devam ettiğini savunuyordu. (webrazzi.com)
Influencer’lar artık algoritmalar için içerik üretecek. Sosyal medya ile arama motorları arasındaki sınırların giderek silikleşmesi, markalar için keşfedilebilirliği bambaşka bir boyuta taşıyor. Bu dönüşüm, influencer stratejilerinin yeniden kurgulanmasını da beraberinde getiriyor. (marketingturkiye.com.tr)
Kamusal alanda mahremiyet mümkün mü? Coldplay 'kiss-cam' skandalı bu soruyu yeniden gündeme taşıdı. Uzmanlara göre, eskiden özel ya da yalnızca fiziksel bir mekâna ait kalabilecek anlar, günümüzde hızla dijital ortama taşınıyor ve hatta küreselleşiyor. Bir görüntü internette yayılmaya başladıktan sonra ikinci bir risk devreye giriyor: Kimlik tespiti ya da bir kişinin kişisel bilgilerini rızası dışında ifşa ederek o kişiyi hedef göstermek ya da tehlikeye atmak anlamına gelen “doxing.” (tr.euronews.com)
Siber güvenlik tehdit altında: Avrupa'nın en savunmasız ülkeleri hangileri? Bulut ihlali risklerinin beş yıldan kısa bir süre içinde iki kattan fazla arttığı tespit edildi. Avrupa'da en çok Bosna Hersek, Sırbistan ve Arnavutluk risk altında. (tr.euronews.com)
Küresel ölçekte 1.400 siber olayı analiz eden Aon, itibar kaybına yol açan siber saldırıların şirketlerin değerini ortalama yüzde 27 oranında düşürebildiğini ortaya koydu. (globaltechmagazine.com)
Trend Micro'nun yayınladığı "2025 Siber Risk Raporu”na göre kuruluşların Siber Risk Endeksi ne kadar yüksekse, saldırıya uğrama olasılıkları da o kadar artıyor. (cybermagonline.com)
Yapay zekâ siber güvenlik sektörünü yeniden şekillendiriyor. BCG’nin 2024 Siber Güvenlik İş Gücü Raporu’na göre, dünya genelinde hâlâ 2,8 milyon istihdam açığı var. İşletmeler çözüm için yapay zekâ desteğine başvuruyor. (cybermagonline.com)
GPS gibi uzay sistemleri hacklenip çevrimdışı bırakılırsa, dünyanın büyük bir kısmı anında 1950'lerin iletişim ve navigasyon teknolojilerine geri döner. Uzay güvenliği, artan jeopolitik gerginliklerin olduğu bir zamanda çok daha önem kazanıyor. (herkesebilimteknoloji.com)
Ülkenizin karşı karşıya olduğu en büyük ulusal tehdit nedir? 5 ülkedeki Avrupalılara göre, internetteki sahte haberler. (tr.euronews.com)
Deepfake hizmetleri artık 400 kat daha ucuz. Mevcut hizmetler, tehdit aktörlerinin çok daha düşük bir fiyata gerçek zamanlı olarak sahte ses ve video içeriği oluşturmasına olanak tanıyor. (epnext.com)
Fortinet raporu: yönetici kadroları arasında OT siber güvenlik riski artıyor. Kurumların yarısından fazlası (%52) CISO/CSO'nun OT'den sorumlu olduğunu bildirirken, bu oran 2022'de %16 idi. (cybermagonline.com)
TEKNOLOJİ
Mobil telefonlar, tasarrufu yönetmeye olumlu katkı yaptı. Dünya Bankası raporuna göre, düşük ve orta gelirli ülkelerde mobil ödeme sistemi ile mobil banka hesabı kullanımının yaygınlaşmaya başlaması, bireylerin tasarruflarını yönetmeye olumlu katkı sağlamasının yanı sıra bankacılık sistemi kanalıyla kayıt dışılığı önleme ve ekonomiye daha fazla katkı vermesini sağlıyor. (ekonomim.com)
İsveç hükümeti, 2026 yılında ilk ve orta dereceli okullarda akıllı cep telefonlarının yasaklanması kararı aldı. (trthaber.com)
Guangzhou merkezli Kaiwa Teknoloji, insan bebeğini taşıyıp doğurabilen dünyanın ilk gebelik robotunu geliştirdiğini duyurdu. (marketingturkiye.com.tr)
Dünyaca ünlü girişimci Khosla, birkaç yıl içinde programlanmaya ihtiyaç duymayan, insan benzeri robotların hayatımıza gireceğini söyledi. Khosla’ya göre bu robotlar büyük olasılıkla humanoid yani insan formunda olacak ve ilk etapta dar bir alanda görev yapacak. Örneğin mutfakta yemek pişirmek, sebze doğramak, bulaşık yıkamak gibi işleri üstlenecek. (ntv.com.tr)
KPMG Türkiye’nin teknoloji, medya ve telekomünikasyon sektörlerine ışık tutan yeni raporuna göre üretken yapay zekâ pazarı 2031’de 442 milyar dolara ulaşacak, bulut harcamaları 2030’da 1 trilyon doları aşacak ve veri merkezi kapasitesi 2028’e kadar dört katına çıkacak. (teknotalk.com)
Lancaster ve Manchester’daki üniversitelerden araştırma ekipleri, 2040’a kadar teknolojiden kaynaklanmasını bekledikleri en büyük riskleri belirlediler, ilk üçü şu şekilde:
-Yapay zekada rekabetçilik.
-Üretken YZ: ChatGPT gibi üretken yapay zekâlar, gerçeğin belirlenmesini imkânsız hale getirebilir.
-Görünmez siber saldırılar.
(herkesebilimteknoloji.com)
Japon otomobil devi Toyota, geleceğin teknolojilerini geliştirmek amacıyla hayata geçirdiği “Dokuma Şehri” projesinin ilk aşamasını tamamladı. 10 milyar dolarlık maliyetle inşa edilen şehir, sıfır emisyonlu bir ekosistem sunarken, sakinlerinden kira alınmayacak. Ancak şehir sakinleri, Toyota için deneysel teknolojiler üzerinde çalışacak. (anlatilaninotesi.com.tr)
Goldman Sachs’ın yayımladığı yeni bir araştırma notu, Çin’in yarı iletken sektörüne yönelik yatırımlarını önümüzdeki yıllarda daha da artıracağını ortaya koydu. (forbes.com.tr)
Yapay zeka çiplerine artan talebe bağlı olarak akıllı telefonların kritik bileşenlerinin tedariki zorlaşacak. Goldman Sachs'a göre bu durum, özellikle sektörün hareketli olduğu 2026 yılına hazırlandığı bir dönemde, genel akıllı telefon pazarı için endişe verici bir gelişme teşkil ediyor. (cumhuriyet.com.tr)
TURİZM
Pandemi sonrası artan fiyatların lüks segmentte bir gerilemeye neden olmadığı, tersine bazı alanlarda talebi daha da artırdığı belirtiliyor. En çok talep gören ürünler arasında lüks keşif gemileriyle yapılan ekspedisyonlar öne çıkıyor. (turizmekonomi.com)
En hızlı büyüyen turizm segmentlerinden kruvaziyer turizmi, pek çok çevresel riski de beraberinde getiriyor. ABD Çevre Koruma Ajansı’na göre 3.000 yolculu bir kruvaziyer gemisi haftada 176 bin galon atık su üretiyor. (turizmekonomi.com)
FVW’de Alexander Krug’un haberine göre iklim krizi nedeniyle turizm sektörü sadece ekolojik değil ekonomik olarak da baskı altında. Kuzey Avrupa ülkeleri giderek daha cazip hale geliyor. Buna karşılık Akdeniz ülkeleri yoğun sezonda milyonlarca dolar gelir kaybı yaşayabilir. (turizmgazetesi.com)
Küresel seyahat endüstrisinin en hızlı büyüyen segmentlerinden biri olan helal turizm, 2024’te yüzde 25’lik artışla 176 milyon ziyaretçiye ulaştı. 2030’a gelindiğinde bu sayının 245 milyona çıkması öngörülüyor. (marketingturkiye.com.tr)
Hilton’un 2026 Seyahat Trendleri Raporu, önümüzdeki yıl seyahat kararlarını şekillendirecek en güçlü motivasyonun “duygular” olacağını ortaya koyuyor. Rapor, gezginlerin artık varış noktalarından çok içsel motivasyonlarına, anlam arayışına ve yeniden bağlantı kurma isteğine odaklandığını gösteriyor. (marketingturkiye.com.tr)
Sıcak hava ve orman yangınları Avrupa'nın birçok bölgesini vururken, daha serin iklimlere olan talep turistleri İskandinav ülkelerine çekiyor. Bu durum Norveç gibi ülkelerde sevinç kadar endişe de yaratıyor. (forbes.com.tr)
Boston Consulting Group, küresel seyahat, otelcilik ve eğlence sektörleri için güçlü bir büyüme yaşanacağı öngörüsünde bulundu. BCG raporuna göre sektörün pazar hacmi 2040’a kadar mevcut 4,3 trilyon eurodan yaklaşık 13 trilyon euroluk dev bir büyüklüğe ulaşacak. (turizmekonomi.com)
Yükselen bir trend olan “zorlu seyahat” lüks kavramını yeniden tanımlıyor: Artık lüks sadece şatafatlı oteller ve gösterişli sofralar değil; kişisel dönüşüm, doğayla bağ kurma ve cesur deneyimlerden oluşuyor. (forbes.com.tr)
UZAY EKONOMİSİ
100 bin yılda bir gerçekleşen kara delik patlaması önümüzdeki 10 yılda görülebilir. Massachusetts Amherst Üniversitesi’nden fizikçilerin yaptığı yeni bir araştırmaya göre, önümüzdeki on yıl içinde astronomlar bir kara deliğin patlamasına tanıklık etme ihtimalinin yüzde 90 olduğu açıklandı. (trthaber.com)
Ay’da nükleer köy: 10 yıl içinde kurulacak. Avustralya’nın Sidney kentinde düzenlenen Uluslararası Uzay Kongresi’nde konuşan NASA Başkanı Sean Duffy, ABD’nin uzay stratejisinin başarıya ulaşması halinde önümüzdeki 10 yıl içinde Ay’da yaşamın sürdüğü bir “köy” kurulacağını açıkladı. (ntv.com.tr)
Dünya dışı yaşamın keşfi insanlık için neyi değiştirebilir? Prof Madhusudhan'a göre uzayda yaşamın keşfi korku yerine umut doğuracak: "Gökyüzüne baktığımızda sadece fiziksel nesneleri, yıldızları ve gezegenleri değil, yaşayan bir gökyüzünü göreceğiz. Kendimizi ve birbirimizi nasıl gördüğümüz konusunda insan ruhunu temelden değiştirecek ve hepimizin bir olduğunu fark ettiğimizde dilsel, siyasi, coğrafi tüm engeller ortadan kalkacak. Bu da bizi birbirimize yakınlaştıracak. Bu evrim sürecimizde bir başka aşama olacak.” (bbc.com)
Uzay, artık yalnızca astronotların görev alanı olmaktan çıktı. Uzay ekonomisi adı verilen bu yeni sektör; küresel iletişimden tarıma, finans sistemlerinden veri altyapısına kadar hemen her alanda etkisini hissettiriyor. Uzmanlara göre bu alanın 2035 yılına kadar 1,8 trilyon dolarlık dev bir piyasa değerine ulaşması bekleniyor. (paraanaliz.com)
Derleyen: Memet Özkan - www.danismend.com
Not: Araştırma raporlarımızdan, proje hibe desteklerinden, eğitim duyurularımızdan ve kurumsal haberlerimizden haberdar olmak isteyen okurlarımızın ozkandanismanlik@gmail.com adresine boş bir e-posta göndermeleri yeterlidir.
Not: Bu rapor www.danismend.com tarafından güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler kullanılmak suretiyle, sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir şekilde tavsiye veya danışmanlık hizmeti sağlanması olarak yorumlanmamalıdır. Www.danismend.com bu raporda yer alan bilgilerin doğru ve tam olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. Www.danismend.com bu raporda yer alan bilgilerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. Bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan www.danismend.com hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Bu konularda detay bilgi isteyen okuyucuların ayrıca bizimle temasa geçmelerini rica ederiz.