MALİYETLER

Tanımlar: 

Maliyet, belirli bir amaca ulaşmak için yapılan fedakarlığın bedelidir.  

Maliyet, amaca ulaşmak için kullanılması gereken varlık ve hizmetlere yapılan parasal harcamadır. 

“Masraf taşıyıcı”,  maliyetinin ayrı olarak ölçülmesine gerek duyulan bir olguya denir. 

“Maliyet belirleme”, bir masraf taşıyıcıya ait maliyet bilgilerinin sistematik bir biçimde belirlenmesidir.  

“Masraf yükleme”, masrafların masraf taşıyıcısının maliyetine  aktarılması anlamına gelir. 

Maliyetlendirme sistemi: 

Bir maliyetlendirme sistemi öncelikle masrafları belirler, daha sonra da bu masrafları masraf taşıyıcısına yükler. Masraf yüklemede, masrafların taşıyıcıya ait oldukları doğrudan belirlenebilenleri doğrudan, diğerleri ise dolaylı olarak yüklenir. 

Örneğin bir televizyon seti ekranının masrafı doğrudan o televizyon setine yüklenir, çünkü birbirleriyle direkt ilişkilidir. Ancak televizyonun imal edildiği fabrikanın aydınlatma gideri televizyona dolaylı dağıtım ile yüklenir.

Bir masrafın masraf taşıyıcısına doğrudan veya dolaylı olarak yüklenmesini belirleyecek kriterler aşağıdaki gibidir:  

1.      Masrafın masraf taşıyıcısı ile olan ilişkisinin belirgin olması.  

2.      Masrafın ekonomik açıdan önemli olması. Yüksek olan giderler  mümkün olduğunca  doğrudan, düşük olan giderler ise dolaylı olarak yüklenmelidir. 

3.      Bilgi toplama teknolojisinin ileri düzeyde olması. Örneğin barkod kullanılan işletmelerde belirli bir zaman süreci içinde yapılan üretimler bilgisayara okutularak mamul birimine doğrudan yansıtılmaktadır. 

4.      Üretimin dizaynı. Tek tip mamul üretildiği durumlarda, masrafların büyük bir bölümünün mamule doğrudan yansıtabilmesi mümkün olabilmektedir.

Derleyen: Memet Özkan

memeto@hotmail.com

Yararlanılan kaynak:       Prof. Dr. Noyan Arsan, West Georgia Üniversitesi, eğitim notları